Hôi nách chỉ mùi cơ thể khó chịu có thể xảy ra thỉnh thoảng hoặc thường xuyên ở một số cá nhân, chúng gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt, giao tiếp ảnh hưởng đến tâm lý,.. và rất khó để trị. Vậy hôi nách là gì? Nguyên nhân gây hôi nách? Có thể trị hôi nách vĩnh viễn không? Cách trị hôi nách nào hiệu quả?
Đầu tiên khi điều trị hôi nách thì chúng ta cần hiểu hôi nách là gì, nguyên nhân gây hôi nách để từ đó tìm ra cách chăm sóc và điều trị hiệu quả. Trong nội dung dưới dây, Shop tinh dầu HAKU Farm chia sẻ đến bạn những điều cần biết về hôi nách cũng như cách trị hôi nách hiệu quả và đơn giản nhất.
- Khử mùi hôi nhà vệ sinh – sử dụng đơn giản hiệu quả nhanh
- Khử mùi chó mèo, thú cưng 100% tự nhiên, diệt khuẩn hiệu quả
I. Tìm hiểu từ A-Z về Hôi nách
Trong quá trình tìm hiểu, team HAKU Farm có rất nhiều phát hiện khá thú vị về mồ hôi, các loại mồ hôi trên cơ thể cũng như hiểu biết về hôi nách mà có thể trước giờ sẽ có bạn hiểu nhầm về hôi nách. Cùng tìm hiểu nhé.
1. Mồ hôi là gì? Các tuyến mồ hôi trên cơ thể
Mồ hôi là gì? Mồ hôi là chất lỏng với dung môi là nước và nhiều loại chất tan, trong đó chủ yếu là các muối chloride. Mồ hôi tiết ra qua các tuyến mồ hôi nằm ở da của các động vật có vú trong đó có con người. Chảy mồ hôi là hoạt động sinh lý bình thường của cơ thể nhằm giảm nhiệt độ của cơ thể, bài tiết ra một lượng nhỏ chất độc ra khỏi cơ thể,..
Cơ thể con người có 2 tuyến mồ hôi chính:
- Tuyến mồ hôi eccrine là tuyến mồ hôi có sẵn từ khi sinh ra. Mồ hôi ở tuyến eccrine là chất lỏng trong suốt không mùi, khi khô nó có thể có mùi.
- Tuyến mồ hôi apocrine là tuyến mồ hôi tiết ra phần lớn các hợp chất hóa học cần thiết cho hệ thực vật da tạo ra mùi cơ thể. Tuyến mồ hôi apocrine tiết ra chủ yếu ở các vùng như vùng nách, quầng vú, vùng sinh dục và xung quanh rốn. Chúng được được kích hoạt trong giai đoạn dậy thì.
2. Hôi nách là gì?
Hôi nách xảy ra do vi khuẩn trên da phá vỡ các phân tử protein trong mồ hôi do tuyến apocrine tiết ra và tạo ra mùi khó chịu chủ yếu ở nách. Tuyến mồ hôi apocrine hoạt động mạnh cung cấp các hợp chất hóa học cần thiết cho vi khuẩn da chuyển hóa thành các chất tạo mùi hôi nách khó chịu. Tuyến mồ hôi apocrine được kích hoạt sau tuổi dậy thì ở cả nam và nữ, vì vậy thanh thiếu niên thường bắt đầu có mùi hôi nách dù trước đó không có.
3. Nguyên nhân hôi nách
Hôi nách do nguyên nhân do tăng tiết mồ hôi quá mức cần thiết do di truyền, bệnh tật và ảnh hưởng của vệ sinh cá nhân cùng điều kiện khác.
- Chứng tăng tiết mồ hôi hyperhidrosis là một số rối loạn y tế khiến con người đổ mồ hôi nhiều hơn mức cần thiết kể cả khi không nóng hoặc không tập thể dục. Chúng thường vô hại nhưng đôi khi kết hợp với vi khuẩn có thể tạo ra mùi hôi nách.
- Di truyền. Tăng tiết mồ hôi ảnh hưởng đến khoảng 3% dân số, nếu cha hoặc mẹ có tuyến mồ hôi phát triển mạnh thì khả năng con cái sẽ gặp tình trạng này.
- Thói quen sinh hoạt. Thói quen sinh hoạt như vận động, tập luyện thể thao, làm việc trong thời tiết nóng nực,.. đều có thể dẫn tới tăng tiết mồ hôi.
- Thói quen vệ sinh. Vệ sinh cơ thể kém như lười tắm rửa, tắm không đủ sạch, lười giặt quần áo.. gây ra mùi hôi nách.
- Chế độ ăn uống. Việc ăn uống không hợp lý, nhiều dầu mỡ, cay nóng, bia rượu,.. hay tỏi có thể khiến mồ hôi có mùi khó chịu.
- Stress và lo lắng. Người thường xuyên cảm thấy lo lắng, căng thẳng, hay thức khuya, mất ngủ,.. kích thích cơ thể đổ mồ hôi dầu nhiều hơn. Lúc này da đổ nhiều dầu gây mụn ở mặt, chân tóc và tăng tiết mồ hôi vùng nách, gây ra mùi khó chịu, khiến quần áo bị ố vàng.
- Nội tiết tố thay đổi. Các rối loạn nội tiết tố có thể xảy ra ở cả nam và nữ, ở tuổi dậy thì, tiền mãn kinh, phụ nữ có thai.. có thể tăng tiết mồ hôi dầu.
- Bệnh nhiễm trùng. Một số bệnh nhiễm trùng như HIV, sốt rét.. có thể dẫn đến tăng tiết mồ hôi thứ phát.
- Tác dụng phụ của thuốc. Một số loại thuốc có tác dụng phù là thay đổi mùi cơ thể như methadone, và cholinergics, galantamine,..
4. Ảnh hưởng của hôi nách
Hôi nách tạo ra mùi cơ thể khó chịu, mồ hôi ra nhiều nên thường ẩm ướt, quần áo bị ố vàng ở vùng nách gây mất thẩm mỹ,.. Điều này khiến người bị hôi nách ảnh hưởng nghiệm trọng đến chất lượng cuộc sống, đến sinh hoạt, tâm lý của người bị, khiến họ thiếu tự tin trong giao tiếp, sinh hoạt và tiếp xúc với người xung quanh,..
5. Hôi nách có lây không?
Hôi nách không phải là bệnh truyền nhiễm, không lây lan khi tiếp xúc trực tiếp hay mặc chung quần áo với người bị hôi nách.
6. Gen của người hôi nách là gì?
Gene ABCC11 là loại gen chịu trách nhiệm xác định cơ thể con người có ráy tai ướt hay rát tai khô, và mùi cơ thể liên quan đến việc tiết mồ hôi apocrine quá mức. Gene ABCC11 có mặt trong bộ gene của con người dưới hai dạng Alen – kiểu gen di truyền khác nhau.
- Kiểu gen GG hoặc GA tạo ra cơ thể có ráy tai ướt (có màu nâu, ướt và dính) và mùi mồ hôi khó chịu do tuyến mồ hôi apocrine phát triển. Đây là kiểu gen di truyền chiếm ưu thế.
- Kiểu gen AA lặn đồng hợp tử tạo ra cơ thể có kiểu hình ráy tai khô (khô và bong tróc) và mồ hôi có mùi nhẹ.
Người có mùi hôi nách sở hữu gen ABCC11 có alen di truyền là kiểu gene GG hoặc GA, tạo ra ráy rai ướt và mùi hôi nách do tuyến mồ hôi apocrine tiết quá mức.
6. Hôi nách có di truyền không?
Hôi nách là cơ địa có tuyến mồ hôi apocrine hoạt động quá mức do sở hữu gene ABCC11 có kiểu gen GG hoặc GA. Vì vậy, hôi nách có thể sẽ di truyền hoặc không di truyền cho đời sau. Cụ thể nếu cả cha và mẹ đều có mã gen ABCC11 làm tăng tiết mồ hôi, thì đời sau có 85% khả năng và nếu chỉ có cha hoặc mẹ bị thì con số này là 50%.
7. Hôi nách điều trị vĩnh viễn được không?
Không thể. Dù có nhiều cách điều trị hôi nách được giới thiệu là vĩnh viễn, nhưng thực tế thì không phải vậy. Bởi vì bản chất hôi nách là do mồ hôi kết hợp với vi khuẩn sinh ra mùi, trong khi không thể triệt vĩnh viễn các tuyến mồ hôi trên cơ thể. Theo tìm hiểu các cách trị hôi nách hiện nay sẽ giảm, trị hôi nách hiệu quả trong một khoảng thời gian và có thể tái lại sau đó tùy theo cơ địa hoặc do các nguyên nhân khác.
8. Những điều thú vị ít ai biết về hôi nách
Hôi nách tiếng Anh là: Body odor/ Body odour/ Armpits smell/ Bad armpits/ Smelly armpits.
Theo nghiên cứu, những người có ráy tai ướt có thể không bị hôi nách, nhưng người bị hôi nách thì sẽ có ráy tai ướt.
Tại sao người Nhật Bản ít bị hôi nách? Vì người Nhật Bản đa số sở hữu gen ABCC11 có alen là AA lặn đồng hợp tử tạo ra cơ thể có kiểu hình ráy tai khô và mồ hôi có mùi nhẹ.
Nơi tập trung nhiều nhất những người có ráy tai khô là Đông và Đông Bắc Châu Á như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và Mông Cổ.
II. Phương pháp trị hôi nách nhẹ
Thỉnh thoảng mọi người có thể sẽ bị hôi nách, nó là hoàn toàn bình thường và không đáng lo ngại. Bạn có thể sử dụng các phương pháp dân gian đã được kiểm chứng dưới đây.
1. Phèn chua
Phèn chua hay nhôm sunfat là loại muối kép của kali và nhôm có công thức hóa học là KAl(SO4)2. Phèn chua được biết đến với nhiều công dụng hữu ích như lắng cặn bẩn trong nước phèn, ngâm quần áo giúp giữ màu tốt hơn,. và trị hôi nách. Sau khi tắm rửa hàng ngày dùng bột phèn chua đã rang bôi lên vùng nách giúp trị hôi nách hiệu quả đã được nhiều người kiểm chứng. Sử dụng liên tục hàng ngày, hiệu quả trị hôi nách sẽ thấy rõ sau một tháng sử dụng và nên duy trì sau đó.
Cách làm bột phèn chua trị hôi nách khá đơn giản như sau.
- Bước 1. Tán nhỏ phèn chua rồi đem đổ vào chảo đun chảy.
- Bước 2. Để lửa nhỏ đến nước cạn và có bột trắng bám phía trên chảo thì tắt bếp.
- Bước 3. Lấy phèn rang có màu trắng đục phía dưới, bỏ phần phèn chua trong suốt bên trên.
- Bước 4. Tán nhuyễn phần phèn rang, lọc qua rây thu được bột mịn và bảo quản trong hũ.
2. Chanh
Chanh tươi có hàm lượng cao axit citric, công dụng bổ sung vitamin C và giải khát còn có đặc tính diệt khuẩn, khử mùi rất tốt. Có thể bạn không biết, nhưng mùi hôi nách khi tắm thông thường vẫn còn bám mùi trên da. Vậy nên khi tắm sử dụng một miếng chanh tươi chà sát vùng da dưới cánh tay rồi tắm sạch vừa khử mùi hôi nách vừa diệt vi khuẩn trên da và trị hôi nách.
3. Rượu
Rượu có thành phần chính là ethanol, là thức uống chứa cồn được lên men từ tinh bột của các loại ngũ cốc, từ trái cây như nho,.. Ngoài được làm thức uống, rượu còn có nhiều công dụng hữu ích khác bao gồm diệt vi khuẩn và khử mùi. Pha rượu với nước tỉ lệ một phần rượu, một phần nước bảo quản trong chai xịt, dùng dung dịch rượu để tẩy rửa vùng nách khi tắm để diệt khuẩn, khử mùi và trị hôi nách.
4. Giấm táo
Giấm táo là loại gia vị quan trọng trong bếp của các gia đình, thành phần chứa axit axetic, có tính chua và sát trùng nhẹ. Giấm được dùng nhiều trong ẩm thực tạo vị chua cho thức ăn, dùng để tẩy rửa vì có tính sát trùng nhẹ, giúp giảm đau vết bỏng nắng,.. Cách làm là nhỏ chút giấm táo vào miếng bông gòn/ bông tẩy trang dùng lau vùng nách trong 30-60s rồi tắm lại.
5. Baking soda
Baking soda hay Natri bicacbonat, công thức hóa học là NaHCO₃ là một loại bột vô cơ được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm (bột nở), trong y tế, dùng tẩy rửa,… Baking soda có tính hút ẩm tốt, kháng khuẩn nên được sử dụng để trị hôi nách. Cách dùng là bôi một lớp mỏng lên vùng nách sau khi tắm giúp khử mùi và hạn chế tiết mồ hôi. Ngoài ra còn có thể hòa chung với nước thành hỗn hợp set.
6. Povidon iod
Povidon iod là một phức hợp hữu cơ chứa 9 – 12% iod, dung dịch phóng thích dần dần và liên tục iod tự do giúp diệt khuẩn, vi nấm được dùng để sát khuẩn, sát trùng vết thương ở da hoặc khử trùng dụng cụ y tế. Dung dịch Povidon iod trị mùi hôi nách hiệu quả với cơ chế diệt khuẩn gây mùi hôi nách.
Cách sử dụng dung dịch Povidon iod khá đơn giản, trước khi tắm bạn xoa một lớp mỏng lên da quang vùng dưới cánh tay, cùng nách rồi tắm bình thường sau 3 phút. Ngoài trị mùi hôi nách, nó có thể dùng để khử mùi mồ hôi sau các hoạt động thể thao, mùi hôi chân,.. Bạn có thể mua nó tại hiệu thuốc tây với giá khá rẻ, một chai có thể dùng rất lâu. Sử dụng Povidon iod trị hôi nách là lựa chọn được nhiều người ưa chuộng bởi tính hiệu quả, sử dụng đơn giản và tiết kiệm mà nó mang lại.
7. Lăn/ xịt khử mùi
Lăn/ xịt khử mùi thường có chứa hóa chất ngăn đổ mồ hôi và có mùi thơm, dùng để giảm tiết mồ hôi và ngăn ngừa mùi cơ thể, đồng thời mùi thơm giúp che dấu mùi cơ thể. Sau khi tắm có thể xịt/ lăn khử mùi lên vùng da dưới cách tay để giảm tiết mồ hôi, phòng ngừa mùi hôi nách.
8. Khử mùi handmade
Sản phẩm khử mùi tự nhiên với công công thức không cồn, không hương tổng hợp giúp ức chế mùi hôi nách hiệu quả và an toàn cho cả nam và nữ. Thành phần baking soda giúp khử mùi hôi nách, bột arrowroot hấp thu mồ hôi, tinh dầu thiên nhiên sẽ diệt vi khuẩn gây mùi, che đi mùi cơ thể đồng thời mang lại cảm giác thoải mái, nâng cao tâm trạng.
- Công thức xịt khử mùi hôi nách. Cho vào lọ xịt 1 muỗng cà phê giấm táo + 1/4 cốc nước lọc + 1 muỗng cà phê dầu Jojoba + 4 giọt tinh dầu tràm trà hoặc tinh dầu yêu thích. Lắc đều trước khi xử dụng, xịt sau khi tắm để khử mùi tốt hơn và hạn dùng là 1 tuần.
- Công thức sáp khử mùi tự nhiên: Đun cách thủy làm tan chảy 3 thìa dầu dừa, 2 thìa bơ hạt mỡ. Để nguội thêm vào 3 thìa baking soda, 2 thìa bột Arrowroot (bột củ dong), 4 giọt tinh dầu hương thảo, 6 giọt cam ngọt, 2 giọt tinh dầu hoàng đàn. Có thể thay thế bằng mùi hương yêu thích, trộn đều và đổ vào lọ đựng sáp dạng vặn. Dùng như sáp khử mùi hàng ngày và nên bảo quản tủ lạnh vì nhiệt độ nóng chảy của dầu dừa là khoảng 25 độ.
III. Cách trị hôi nách nặng
Đối với người bị hôi nách thường xuyên và người bị tăng tiết mồ hôi thì các phương pháp ở mục II có thể không hiệu quả. Nếu đổ mồ hôi quá nhiều vẫn có thể bị hôi nách ngay cả khi tắm rửa thường xuyên và sử dụng chất khử mùi, chống mồ hôi. Lúc này bạn cần sự tư vấn của bác sĩ và dùng một số phương pháp dưới đây.
1. Cách chữa hôi nách bằng thuốc
Bác sĩ kê thuốc kháng cholinergic giúp ngăn ngừa đổ mồ hôi. Tuy nhiên, thuốc có nhiều tác dụng phụ như khô miệng, khô mắt, mờ mắt, nhịp tim bất thường,.. vì vậy không phù hợp với vận động viên và người sinh sống ở vùng có khí hậu nóng.
2. Cắt tuyến mồ hôi nách
Cắt tuyến mồ hôi nách/ Phẫu thuật nội soi trị hôi nách là phương pháp phẫu thuật nội soi cắt tuyến mồ hôi ở vùng da dưới cánh tay (nách), từ đó làm giảm tình trạng tăng tiết mồ hôi, trị hôi nách. Phương pháp này được quảng cáo tỉ lệ thành công lên tới 80% và cần thực hiện bởi các cơ sở y tế uy tín. Tuy nhiên có khả năng tăng tiết mồ hôi trở lại, khô da và các biến chứng khác như sẹo.
3. Tiêm Botox/ Botulinum
Tiêm Botulinum/ Botox trị hôi nách là phương pháp trị hôi nách bằng cách tiêm một lượng nhỏ botox vào nách để cơ thể giảm kích thích tuyến mồ hôi, ngăn chạn đổ mồ hôi quá nhiều. Phương pháp này khá đau đớn, hầu hết mọi người mất 4-5 ngày để quat lại làm việc và duy trì được 6 tháng.
4. Laser Plasma
Điều trị hôi nách bằng Laser Plasma là phương pháp sử dụng máy chiếu tia laser để phá hủy các tuyến mồ hôi, làm đông vón protein và tác dụng đến tuyến mồ hôi ở trung bì. Phương pháp này có giá thành cao, thực hiện nhiều lần, không cần phẫu thuật và điều trị nhanh.
5. Triệt lông vĩnh viễn
Trị hôi nách bằng cách triệt lông vĩnh viễn là phương pháp sử dụng tia laser để phá hủy các nang lông, đồng thời giảm tiết mồ hôi nên cũng được coi là một cách trị hôi nách. Đây là chia sẻ thực tế của một số khách hàng đã từng triệt lông vĩnh viễn.
IV. Cách khử mùi hôi nách trên quần áo
Quần áo bám mùi hôi nách nếu giặt theo cách bình thường có thể sẽ không hết mùi khó chịu. Đây cũng là một phần nguyên nhân người bị hôi nách bị tái hôi nách dù đã sử dụng nhiều phương pháp trị hôi nách ở mục II. Vì vậy, để mang lại hiệu quả trị hôi nách tốt nhất bạn cần kết hợp các phương pháp trị hôi nách trên cơ thể và khử mùi hôi nách trên quần áo.
1. Giấm
Để loại bỏ mùi mồ hôi quần áo sau khi tập luyện bạn có thể thêm một cốc giấm trắng vào chu trình giặt thông thường. Đối với trường hợp mùi hôi nách khó xử lý, hãy ngâm quần áo ngập trong hỗn hợp nước và hai chén giấm ít nhất 30 phút trước khi giặt. Ngoài ra, bạn có thể thêm vào giữa chu trình giặt hỗn hợp gồm: 1 chén giấm trắng, 1 cốc nước và 10 giọt tinh dầu chanh tươi có mùi hương yêu thích giúp khử mùi hôi nách và quần áo có mùi thơm hơn.
2. Baking soda
Với quần áo nhiều mồ hôi và chưa giặt ngay, bạn có thể rắc baking soda lên để hút mùi và tránh sinh vi khuẩn tạo mùi hôi nách. Với quần áo có mùi hôi nách đã giặt nhưng vẫn không hết mùi, hãy pha dung dịch gồm hai cốc baking soda vào một thau nước ấm. Cho quần áo vào ngâm trong ít nhất 24 tiếng, sau đó cho vào máy giặt kèm một chén giấm trắng. Sau đó giặt sạch quần áo như cách bình thường.
3. Nước giặt chuyên dụng cho quần áo có mùi mồ hôi dầu
Có một số loại nước giặt chuyên dụng dành cho quần áo có mùi cơ thể nặng sau khi tập thể dục. Để khử mùi hôi nách trên quần áo bạn nên dùng bàn chải lông mềm để chà nhẹ phần nách với hỗn hợp nước và xà phòng. Sau đó bỏ tất cả vào máy giặt, cho nhiều hơn lượng xà phòng giặt được nhà sản xuất khuyến nghị trên bao bì. Nhằm tăng hiệu quả giặt và khử mùi hôi bạn nên vệ sinh lồng giặt thường xuyên.
4. Xà bông giặt đồ hand made
Loại xà phòng giặt hand made được làm từ các nguyên liệu dễ tìm có tác dụng kháng khuẩn, làm sạch và khử mùi nên công dụng rất tốt và tiết kiệm tiền. Chuẩn bị một chai đựng 4 lít cho lần lượt 3 muỗng baking soda, 2 muỗng hàn the (borax), 2 muỗng nước rửa chén, 2 cốc nước nóng rồi lắc đều bình để hoà tan các nguyên liệu. Sau đó thêm 20 giọt tinh dầu oải hương (có thể chọn mùi yêu thích) và nước lạnh vào đầy bình và dùng như nước giặt thông thường.
V. Lưu ý phòng ngừa hôi nách
Chế độ sinh hoạt hàng ngày ảnh hưởng rất nhiều đến mùi hôi nách, vì vậy bạn nên thực hiện các lưu ý sau để hạn chế tăng tiết mồ hôi, phòng ngừa hôi nách hiệu quả.
- Vệ sinh và giặt giũ thường xuyên. Tắm rửa sạch sẽ và thường xuyên sau khi làm việc, sau các hoạt động thể thao, hoạt động ngoài trời,.. và giặt quần áo thường xuyên là cách đơn giản để hạn chế mồ hôi dầu và mùi cơ thể.
- Giữ cho vùng da dưới cánh tay của bạn luôn khô ráo. Vi khuẩn gây mùi hôi nách rất khó sinh sản ở những vùng da khô. Cạo/triệt lông nách xuyên cũng sẽ giúp ngăn ngừa sự tích tụ của vi khuẩn và có thể làm giảm mồ hôi và mùi hôi.
- Ăn uống lành mạnh. Chế độ ăn lành mạnh bao gồm nhiều rau xanh, hạn chế các thực phẩm đóng hộp, nước có ga, bia rượu, cay nóng, thực phẩm có mùi mạnh như hành, tỏi,..
- Ngủ và nghỉ ngơi hợp lý. Hạn chế thức khuya, nên ngủ trưa hoặc thư giãn 30 phút buổi trưa, ngủ đủ giấc 7-8 tiếng vào buổi tối.
- Thư giãn. Sau thời gian làm việc bạn có thể thiền, yoga, tắm bồn,.. hoặc khuếch tán tinh dầu yêu thích giúp thư giãn, giảm mệt mỏi.
- Chọn quần áo. Quần áo nên lựa chọn loại có kích thước thoải mái, tránh chật chội và có chất liệu vải thoáng mát, tự nhiên như cotton, vải tre, lụa,.. hạn chế dùng trang phục vải nylon, rayon,.. để không bị bí bách, đổ nhiều mồ hôi dầu và gây mùi khó chịu.
Thỉnh thoảng có mùi hôi nách là hoàn toàn bình thường với hầu hết mọi người vì vậy bằng cách tắm giặt vệ sinh hàng ngày sẽ ngăn ngừa mùi hôi nách. Với một số cá nhân gặp tình trạng đổ mồ hôi quá nhiều hơn lượng bình thường và bị hôi nách thường xuyên hãy áp dụng các biện pháp trên đây hoặc cần tư vấn bởi bác sĩ. Nếu bạn có bất cứ chia sẻ nào về hôi nách và trị hôi nách hiệu quả hãy chia sẻ với chúng tôi ở bình luận nhé. Chúc bạn thành công.
.